یکی از مباحث مهم فلسفه علوم، بررسی تأثیر دانشهای مختلف بر یکدیگر است. ازاینرو، یکی مسائل مهم در سیرهپژوهی بررسی دانشهای تأثیرگذار بر دانش سیره است. یکی از دانشهای تأثیرگذار بر سیرهپژوهی علم کلام است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش دانش کلام در تاریخ و سیرهپژوهیِ معصومان(ع) انجام شد. ازآنجاکه همه معارف کلامی تأثیر درخوری در تاریخ و سیرهپژوهی ندارند در مقاله حاضر براساس روش توصیفی-تحلیلی و باتکیه بر شواهد تاریخی، سنن الهی، عصمت، علم لدنی، قدرت خرق عادت، اعجاز قرآن و واقعنمایی سخنان معصومان (ع) درقالب شش معرفت کلامی پرتأثیر بر تاریخ و سیرهپژوهی شناسایی و سپس نقش هریک در حوزه تاریخ نقلی و تحلیلی، سیرهپژوهی و فلسفه نظری تاریخ تبیین شد. باورهای کلامی ششگانه فوق به ترتیب موجب شناخت عناصر مهم دخیل در تحلیل تحولات کلان تاریخ؛ اجتناب از انتساب اخبار یا تحلیلهای ناسازگار با عصمت و دال بر دنائت و پستی به پیامبران و اهل بیت(ع)؛ عدم انکار گزارههای دال بر غیبگویی معصومان و اولیای الهی؛ باورپذیری اخبار معتبر دال بر تحقق خوارق عادات توسط آنها؛ نگاه به قرآن و احادیث معصومان(ع) به عنوان دو منبع واقعنمایی تاریخ می شود.
موسویخویى، سید ابوالقاسم (بیتا). المستند فی شرح العروه الوثقى. قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخویی.
رستم، اسد (1392). مصطلح التاریخ: روش نقد تاریخی (روایت بوممحور از تاریخورزی علمی مسلمانان). مترجم: مصطفوینیا، سید محمدرضی.، و حضرتی، رضا. تهران: سمت.
رنجبران، داود (1395). بررسی مطالعات سیره نبوی در ویراست دوم دایرهالمعارف اسلام با تأکید بر گفتمان یهودی. قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها.
سبحانی، جعفر (1396). منشور عقاید امامیه. قم: توحید.
سبحانی، محمدتقی (1388). سخنرانی با موضوع: رابطه علم کلام با علم تاریخ، تاریخ در گذرگاه اندیشه2. انجمن تاریخپژوهان. بینا.
سلیمانی امیری، جواد(1398). نقد نظریه «عدم جواز تاثیر باورهای کلامی بر تاریخ پژوهی»، تاریخ اسلامی در آیینه پژوهش، ش 47، ص 61-82 .
سلیمانی امیری، جواد(1399). منطق تأثیرگذاری باورهای کلامی بر تاریخ پژوهی، دوفصل نامه معرفت کلامی ، 2 (25)،157-176.
گرامی، سید محمدهادی.، و قندهاری، محمد (1392). واکاوی رابطه کلام و تاریخ فکر در مطالعات شیعهشناسی. نشریه مطالعات تاریخ اسلام، شمار 18، سال پنجم، ص 139-172.
گروهی از تاریخپژوهان (1389). تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهدا (ع). قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
ماوردى، ابوالحسن (1409). اعلام النبوه. بیروت: مکتبه الهلال.
مجلسى، محمدباقر (1403). بحارالانوار. محقق: جمعى از محققان. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
محمدى، على (1378). شرح کشف المراد. قم: دارالفکر.
مصباح، محمدتقی (1393). راه و راهنماشناسی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).